سرویس اقتصاد مشرق- حسن روحانی سهشنبه در جلسه ستاد تنظیم بازار و چهارشنبه در جلسه هیئت دولت به موضوع گرانیهای اخیر اشاره کرد اما به جای پذیرش سوءمدیریت دولت در تنظیم بازار، از موفقیت دولت سخن گفت.
روحانی با بیان اینکه به طور هفتگی و منظم در دولت وضعیت ۱۰۰ قلم کالای اساسی را در بازار رصد و کنترل میشود، این ادعا را مطرح کرد که «تولید، توزیع و عرضه بیش از ۹۵ درصد کالاهای اساسی و ضروری وضعیت قابل قبولی دارد و فقط بازار چند کالا است که نیاز به ساماندهی دارد.»
وی تاکید کرد که «از ۱۰۰ قلم کالایی که برای مردم بسیار مهم است و باید در بازار در اختیار مردم باشد از این ۱۰۰ قلم کالای مهم، تقریباً ۹۵ درصد، ۹۷ درصد شرایط آن قابل قبول است. دو سه کالا هست که شرایط آن غیرقابل قبول است و باید شرایط آن را به شرایط قابل قبول برگردانیم.»
* دولتی که گرانیها را نمیبیند
در شرایطی که مواد خوراکی نسبت به ابتدای دولت روحانی ۴۱۱ درصد گران شده، سخنان روحانی درباره اینکه فقط دو سه کالا شرایط غیرقابل قبول دارد و ۹۷ درصد کالاهای اساسی شرایط قابل قبولی دارد، نشان میدهد که چرا دولت تلاشی برای رفع گرانیها نمیکند، چراکه در رأس دولت این اعتقاد وجود دارد که اوضاع بازار بهجز دو سه کالا، کاملاً خوب است.
روحانی در جلسه ستاد تنظیم بازار این را هم گفته که «در همه گزارشهای امروز این جلسه نشان داده میشود که اگر ما سامانه دقیق و جامع را داشته باشیم خیلی راحتتر میتوانیم مسائل را حل و فصل کنیم. درمجموع در این جلسه ندیدیم که یک مشکل جدی داشته باشیم که قابل حل نباشد...
در برخی از اقلامی که الآن در بازار مشکل داریم دیدیم عمده با ۳۰، ۴۰ نفر طرف هستیم یعنی به راحتی میتوانیم با ۴۰ شرکت، ۳۰ شرکت مسائلمان را حل و فصل کنیم اینطور نیست که عدد بالایی باشد...
در اینجا خدمت مردم عرض میکنم که در این جلسه برخی از اقلامی که - دو سه قلم جنس بیشتر نیست - مقداری مشکلات هست، مطرح شد و دیدیم اینها راهحل دارد و مشکل قابل حل است و میشود و انشاءالله از همین امروز جلسات لازم تشکیل و دنبال میشود، برای اینکه این موارد هم حل و فصل شود.»
اینکه آقای روحانی در ماههای پایانی دولتش و پس از آن که مردم تحت بیسابقهترین فشارهای گرانی قرار گرفتهاند از وجود راهحل آسان و ساده و برای تنظیم بازار سخن میگوید، دقیقاً مشابه مواضعی است که او در سال ۱۳۹۲ در تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری مطرح میکرد. اما گویا روحانی فراموش کرده که نزدیک به ۸ سال ریاست دولت را به عهده داشته و اگر معتقد است راهکاری ساده و مؤثر برای تنظیم بازار وجود دارد، چرا تاکنون آن را عملیاتی نکرده است تا بالاترین تورم سه دهه اخیر به کشور تحمیل نشود؟ آقای روحانی گویا فراموش کرده که او رئیس دولت است، نه نامزد انتخابات ریاست جمهوری و در این هشت سال باید به دنبال عمل میبود نه سخنرانیهای یکطرفه.
* سامانههایی که فراموش شد
روحانی در جلسه ستاد تنظیم بازار موثرترین راهکار برای ثبات بخشیدن به بازار را ایجاد یک سامانه جامع که وضعیت واردات، تولید، عرضه و توزیع کالا را به طور کامل و دقیق رصد کند، دانست و اظهار داشت: وقتی از روند تولید، توزیع و عرضه کالا اطلاعات دقیق وجود داشته باشد بروز مشکل در چرخه تولید و توزیع کالا کمتر اتفاق خواهد افتاد.
این اظهارنظر روحانی هم در حالی بیان شده که سامانههای مذکور طبق قانون جامع مبارزه با قاچاق کالا و ارز باید از سال ۱۳۹۳ طراحی و اجرا میشد اما دولت یازدهم این قانون را کنار گذاشت.
اواخر سال ۱۳۹۲ طیب نیا و آخوندی وزرای اقتصاد و راه در نامههایی جداگانه به روحانی مخالفت خود با قانون قاچاق را اعلام کرده و خواستار عدم اجرای آن شدند.
این مخالفتها به سال ۱۳۹۳ هم کشیده شد و این بار نوبت نعمت زاده وزیر صنعت بود که به مخالفت با اجرای این قانون بپردازد.
لبّ کلام وزرای کابینه حسن روحانی در مخالفت با اجرای قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، همخوان نبودن آن با سیاست خارجی دولت و امید به رفع تحریمها با انجام مذاکرات بود. بدین ترتیب اجرای بخشهای مهم این قانون معلق ماند که از جمله آنها سامانههای جامعی بود که در تنظیم بازار کالاها به کار میآمد.
* موفقیت در مهار تحریمها
روحانی مکرراً عنوان کرده که دولت به خوبی توانسته بازار را در دوران بازگشت تحریمها از سال ۱۳۹۷ تاکنون مدیریت کند.
این سخنان روحانی هم بیانگر آن است که او از قیمتها بیاطلاع است. مطابق گزارش مرکز آمار، قیمت ۲۴ ماده خوراکی پرمصرف نسبت به ابتدای ۱۳۹۷ یعنی زمان بازگشت تحریمها و به قول روحانی آغاز جنگ اقتصادی، به طور متوسط ۲۴۸ درصد افزایش یافته است اما گویا این رشد شدید از نگاه روحانی به معنای موفقیت دولت است.